No i hundedagane er det tida for å sende ein tanke til denne vår beste ven, som det heiter. Ja, hunden kan følgje deg i tjukt og tunt, han stiller opp for deg når du plystrar på han og kan ta på seg dei suraste plikter. Men så kan ein undrast om mennesket er hundens beste ven. Ofte har han vorte omtalt med forakt, ja, det halvveges banneordet "Ka hon'n" (normalisert: "Kva hunden!" ) er nesten sidestilt med ord som er brukte om svært vonde figurar. Ordet kynisk er avleidd frå det greske ordet for hund: kynos, altså er du hundeaktig når du er kynisk. Det har ikkje hunden fortent, spør du meg. Eit hundeliv og gå i hundane er andre uttrykk for hundeforakt, noko gode vener burde avstå frå. Så eg lurer på om me har gjengjeldt venskapen på ein verdig måte.
Anne er frå øya Selbjørn. Det er eit merkeleg namn, og kanskje avleidd frå (norrønt:) Salbjǫrn, som skulle tyde bjørnen i salen, altså ein bjørn inne i stova. Dette må vere ei omskriving av ordet hund, noko som er typisk for ein type ordbilete i gammalnorsk tid som dei kallar for kjenningar. Dei kunne til dømes kalle silda for sjøpil og pila for bogesild. Skipet vart omtalt som bølgjehest, osb. Men kvifor vart øya kalla Selbjørn og ikkje rett og slett Hund, som kan ha vore det gamle namnet på øya? Ei anna øy i kommunen heiter Hundvåkøy. Jau, å seie ordet hund på sjøen, var farleg, eit tabuord det følgde ulukke med. Men når dei låg der og pilka pale i heiden tid, kanskje ute med Marsteinen, kunne dei peike på øya og seie: "Skal me ro inn åt Selbjørn?" og verte forstått. Ei festleg namnetolking, som større fagfolk enn eg har konstruert. Men kvifor kalle øya Hund då, viss heile dette resonnementet held? Tja, det var vanleg å bruke dyrenamn på øyar og fjell, sikkert fordi dei såg likskap. Øya kunne minne om ein kvilande bissevov, tippar eg.
Men dei tok frykteleg feil når dei trudde at det var farleg å seie ordet på sjøen. Eg har prøvd, og det gjekk fint kvar gong. Dessutan gjekk det fint å ha Bobbi med i båt før i tida.
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar