FAN(ER) I DOMKYRKJA 17. MAI

Snart er det syttande mai. Det har vore ein årleg tradisjon i Bergen at det denne dagen har vore nynorsk festgudsteneste i Domkyrkja om morgonen før Hovudprosesjonen og Flaggtoget marsjerer ut på vandringa gjennom bygatene. Vestmannalaget, Bondeungdoms­laga og Bygdelaga har stilt med faneborg i kyrkja, men det må nok leggast til at det år om anna har vorte færre faner å sjå…..

I fjor gjorde styret i Bergen ungdomslag Ervingen vedtak om at dette ville dei ikkje vere med på lenger. Og i år har dei i sin visdom konfirmert vedtaket! Grunngjevinga skal vere at laget er eit frilyndt lag, og som difor ikkje kan stø eit bestemt livssyn.

Kva er dette for tøv? Styret må ikkje gløyme at laget er eit mållag som bør stå i front når det gjeld fremjing av nynorsk på alle område, også som kyrkjemål. Dette har ikkje med kristent livssyn å gjere, men med målpolitikk. Om ein skal stille med fanene i kyrkja eller ei, er ei sak for seg – i dette høvet er det som ei markering av kven som står bak dette måltiltaket.

Ved framvokster av nynorsk som bruksmål på alle omkverve først på nittanhundretalet var det ein klår strategi å arbeide for å innta viktige postar: Nynorsk i skuleverket, Nynorsk som kommunalt og statleg administrasjonsmål, Nynorsk i forretningslivet og Nynorsk som kyrkjemål var gjerne dei viktigaste arbeidsfelta i målstriden, sjølsagt med tillegg av Nynorsk som teatermål og nynorsk i presse og kringkasting. Og det kan sjølsagt nemnast kampen for norsk namneskikk så vel for stadnamn som for slektsnamn. Ein opplevde sjølsagt stor motstand, som når det galdt nynorsk liturgi at ein ”ikke kunne tolerere dette bondesproget, men la oss høre evangeliet på det sprog som Frelseren talte på Sinai bjerg” (fritt sitert).

Så til spørsmålet om faner i kyrkja: Det kan då ikkje vere det viktigaste i denne saka. Det viktige må vere å halde oppe tradisjonen med nynorsk gudsteneste i Bergen by. Og det bør laget stå bakom og stø – det går då på ingen måte i motsetnad til det grunnleggande og frilynde livssynet - tvert imot, skulle eg meine! Så får ein tillegge laget sine valde tillitsfolk i Bygdelagsnemnda avgjerdsmakt i fanespørsmålet og oppgåva å få fanene til og frå kyrkja, om det er det som er problemet.

God fridomsdag!
(Helsing Steinar )