GEORGINER OG JØRGINE

Bror Reidar har kvesst pennen og er på banen att etter ein lang bloggtørke, og det er bra.

I april for vel to år sidan var veslesystra og eg på sykkeltur til Bekkjarvik og hefte vekk sjølfolket medan dei heldt på å plante ut ein haug georginerøter. Det enda med at eg fekk 4-5 røter i gåve, og som til no har vore ut og inn i terrassekassen der dei har blømt så høveleg. Når det no er tid for å ta dei inn, kom eg til å tenkje på at Georgine og Jørgine visseleg har same rot.

På garden heime i Flekke levde to gamle damer i min oppvekst: Maria og Jørgina. Ifølgje SSB finst der no berre 6 kvinner i landet som heiter Jørgina, men heile 89 med namnet Jørgine. No var rett nok Jørgina døypt Jørgine ifølgje kyrkjeboka, men sjølv signerte ho som Jørgina. Som ung var Jørgina nokre år i Amerika, tilliks med fleire av syskena, andre Flekkingar og ei mengd nordmenn som vandra ut. Så fekk ho tæring, og drog heim ”for å døy i gamlelandet”

Etter opphald på Luster Sanatorium, noverande ”Harastølen” vart ho likevel frisk og levde til ho var langt over 80.

Når eg tenkjer på Jørgina, minnest eg henne først og fremst i to-tre situasjonar, alle har med sylting og suppe å gjere. Ho sat ved stovebordet og reinska (N)juper, som me kalla det – du er venteleg meir fortruleg med ”nyper”.  Ho delte njupene i to og skar vekk rusket med kniv, og så brukte ho ei hårnål til å fjerne ”lusa”. Og så skreiv ho etter kvar økt opp talet på njuper – visseleg hadde ho sans for statistikk. Statistikk førde ho også når ho reinska bringebær. Det ho då talde var makkane, som ho samla på ein papirbit til dei vart så mange og ustyrlege at ho laut rope på ein av oss ungane for hjelp til å bere dei ut!

Attende til njupene som vart nytta til syltety og gjerne til saftsuppe. Suppe høyrde til ved middagsmåltidet i min oppvekst. Det kunne vere saftsuppe eller mjølkesuppe, alt etter kva hovudretten var. Men det var også slik at me ungane ikkje var like glad i all slags suppe. Jørgina hadde eit fast uttrykk: ”Supa æ go’e den, berre et”! Men mamma hadde seinare dette å fortelje:
”Reidaren brukte å rope ned og spurde kva suppe me skulle ha i dag. Og var svaret ”melkesuppe”,  nekta han å stå opp” (Orsak, Reidar). Bror Reidar vart forresten ein klyppar i å lage saupsuppe til kvelds om somrane. Og med godt med sukker i, kunne me seie med Jørgina, at suppa var god. Berre synd at det vart sjeldnare med saup etter at me tok til å levere mjølka og slutta å kinne smør!

Jørgina var fødd i 1882, og var såleis 60 år eldre enn meg. Men eg kan ikkje seie at eg kjenner meg på langt nær så gammal som eg tykte ho måtte vere når ho var på min alder! Så gjeld det å halde liv i georginene, dei er vare for frost!