søndag 20. juni 2010

FERIEN ER HER

I går feira eg dag, i sømelege former og med nokre få, velvalde kaffigjester. Det kunne lett ha vorte fleire, men folk er så opptekne no for tida, vekkreiste eller med huset fullt av gjester. I fjor den 19. markerte eg at det var seksti år sidan den første bursdagen eg kan hugse. Og no tenkjer eg at det nære på er den eg hugsar best av alle dei sekstifem bursdagane eg har hatt.
   I dag gjer me oss klare til den store utfarten. Viss alt går som det bør, tek me danskebåten frå Stavanger i morgon, tråklar oss sør gjennom EU og heim att den 11. juli. Du treng sikkert ikkje leite etter nye bloggar på denne sida med det første. Skulle eg kome over ein datamaskin i det store utlandet, kan eg nok finne på å skrive nokre ord. Men dei har så toskje tastatur, dei manglar nokre bokstavar. Ja, danskane har kanskje noko som er brukbart. mest truleg vert det ikkje noko av.
   Truleg vert det telt ein del netter i år og.  Det har vorte mange teltturar fram gjennom åra. Viss me slår opp eit telt på ein norsk campingplass, kjenner me oss skrekkjeleg gamle. I utlandet er det folk i alle aldrar som finn på slikt. For ein del år sidan - eg var nyleg vorten bestefar og var begynt å kjenne på alderen  - var det ei kjerring i naboteltet ein plass i Frankrike som skrytte av at ho var oldemor. Me snakkar no om at den me skal begynne på i morgon, er kanskje siste lange bilturen med telt og greier. Men det har me visst sagt før og. Me får sjå.
  
God sommar!

torsdag 17. juni 2010

STORE OG SMÅ HESJAR

Den første hesa du ser her, er lita, ikkje så høg som ho kan sjå ut til, kanskje sytti-åtti centimeter, og ikkje så mange rom. Men så er ho konstruert til ære og glede for sukkerertene våre, som skal få klatre og tøye seg til vêrs. Her ser du forresten dei fløyelsblomane som ikkje fekk vere med på biletet hin dagen.
   Så dette er ei av dei minste hesjane eg har vore med på å renne opp. Men i femtiåra og inn på sekstitalet hadde me der heime dei lengste hesjane i Flekke, og for det eg veit i heile verda. Oppe i bakkane kunne me strekkje ut hesjar på meir enn hundre rom. Eg meiner å hugse at me hadde ei hes på 139 rom ein gong, men om det var rekorden, er eg usikker på. Eit rom (som var avstanden mellom to hesjestaurar) kunne vel vere om lag ein meter breitt. Og så var me så heldige at øvste bakkane våre syntest over halve bygda, så folk fekk retteleg nyte synet.
   For yngre generasjonar og andre utan allmennkunnskapar kan eg opplyse at hesjane vart brukte til høyturking. Merra, sauene, kyrne og kalvane levde av høyet i vinterhalvåret, og turt måtte det vere skulle det halde seg. Seinare kom siloane og overtok mykje av strevet med hesjing og turrhøy. Og då forhaustaren kom, var slåtten knapt noka skikkeleg onn lenger. For ikkje å snakke om rundballealderen, som me no er inne i.
   Når me hadde stabilt høgtrykk og godvêr, turka me på bakken, me brøydde. Så oppe i bakkane har me sloppe dei lange hesjane i 1956, då dette andre biletet vart teke. (Dette biletet har eg vist fram før, sjå august i fjor.) Dei lengste hesjane du ser midt oppe i bakkane, er vel på tett oppunder hundre rom. Eg er lei meg, eg trur ikkje me har bilete av rekordhesa eller noka hes tett oppunder den lengda. Men du kan no sjå på biletet og tenkje deg om lag kvar ho strekte seg.

onsdag 16. juni 2010

GJEST FRÅ HAMBURG?


I dag har me prøvemontert teltet vårt, noko me vanlegvis gjer før me dreg på tur med det. Og så plar me slå det opp når me kjem heim frå tur, lufte det og gjere det reint om det trengst.
   For nokre år sidan var det som om det eksploderte med ein ny ugrasvekst i hagen. Me kunne ikkje seie at me hadde sett blomen før, og brått låg han som eit teppe kring solbær- og ripsbuskene. Me prøvde å identifiserte han etter floraen og kom fram til at han heiter korsknapp. I folkemedisin har han gjort underverk, men eg vil helst ha han vekk. Og korfor kom han til oss når naboane ikkje hadde sett han i hagane sine?
   Litt seinare på sommaren var me på campingplassen Wunderbrunnen ved Hamburg. Det var ikkje første gongen me var der. Men denne gongen la eg merke til ein kjend blom som breidde seg i buskaset bak teltet.  I rikelege mengder! Eg ser ikkje bort frå at han har følgt teltet vårt heim frå ferietur. Teorien er at det gamle, tjukke bomullsteltet har fanga opp ein liten slump frø, frakta dei med seg og gitt slepp på dei då det vart lufta og medstelt etter heimkomsten. Me kallar iallfall planten for ugraset frå Wunderbrunnen.
  
  

tirsdag 15. juni 2010

GUDAR FOR SPÅDOMSKUNST

I dag skal eg ikkje repetere det eg skreiv for nøyaktig eit år sidan om flyttinga til Husnes den vakre sommarkvelden den 15. juni 1973. Noko av det første Rune og eg gjorde, var å kjøpe eit knippe fløyelsblomar - tagetes. At det vart nett denne blomesorten, var sikkert heilt tilfeldig og hang kanskje i hop med utvalet dei hadde på blomeutsalet. Me planta dei utanfor dei store panoramaglasa i stova og la nokre kasserte mursteinar som kant på bedet. Så vart det endå koselegare då ho mor  (med Vegard i magen) kom fire dagar seinare. Dette vart den einaste beplantninga denne første sommaren på Husnes. Fløyelsblomane levde og blomstra rikt, dei. Og det viste seg at dei sette frø, som me hausta.   
   Neste vår sådde me frøa og fekk ei mengd med tagetesstiklingar. Dermed voks det snart ei lang rekkje med fløyelsblomar langs vegen inn til huset i Furuvegen. Eg trur me hadde fløyelsblomar alle dei ti somrane på Husnes
   Her på Eikeland har me prøvd fleire gonger å plante tagetes ymse stader i hagen, men utan suksess. Ikkje vil dei vekse skikkeleg, og dessutan har svoltne sniglar lagt sin elsk på dei. Fortredeleg.
   Tages var namnet på ein etrustisk gud for spådomskunst. I fleirtal vert det tagetes. Og eg spør meg kvifor spådomsgudar ikkje likar seg her på Sjøkleiv. Er livet vårt vorte såpass forutseieleg at spåmenn kjenner seg overflødige?
   I år prøver me på ny. To stader. Enno så blømer dei småpent, iallfall desse fire som står på vestsida, litt i skuggen.  Dei andre seks står nedanfor terrassen, med sola rett i augo. Men ingen av dei veks så godt som ønskjeleg. Dei set ikkje nye blad.Er det nokon som har eit godt råd? Skal eg spå at dei er daude når me kjem heim frå ferie?

mandag 14. juni 2010

MED BLIKKET MOT SØR-AFRIKA

I desse dagar er me manisk opptekne av dette landet heilt sør i verda. Somme tenkjer lite på anna enn nett det som skjer på fotballbanene, andre får med seg eit frodig landskap, eit sydande folkeliv og eit samfunn med mange motsetningar.
   Omkring 20. mars i år skreiv eg eit par innlegg om landet slik me såg det då eg var elev på Firda gymnas. I dag går eg tilbake til realskulen då eg sleppte fantasien laus med nokre visjonar. Eg tykt nok at eg tok grueleg hardt i då eg såg heile tjue år fram i tida. No er dette femti år sidan. Men altså: Eg var i Sør-Afrika. Eg gidd ikkje skrive av stilen, så då får du sjå han slik som lærar Strand og eg såg han:


                                                                                                                                                                 

søndag 13. juni 2010

BLOGGTØRKE OG EKLE KULER

Det er på tide å brette opp armane, fyre opp maskina og arbeide seg ut or bloggtørken som har ridd meg i over to veker no. Men har eg noko eg har lyst i  skrive om, då? Sidan bloggkamerat Gunnar skreiv om sniglar hin dagen, kan eg gjere det same, men  med ei anna vinkling. Med fare for at eldste bror min stemner meg for injuriesøksmål eller noko slikt.
   For lenge, lenge sidan, under den store krigen som herja før eg var fødd, var ein liten krabat ute og leika seg i tunet heime i Flekke. Eg kan tenkje meg at det nyss hadde regna, og då var det mykje spennande å finne på for smågutar. Han kom inn att til mamma si noko så dugeleg tilgrisa på  kleda og nevane, ein seig, ekkel skit som ikkje så lett lét seg fjerne. "Kva har du drive på med, Arne?" ville mamma vite. "Eg har leika med kuler," opplyste den seinare så reinslege karen.  "Kuler?" "Ja, kom og sjå!" Og borte i tunet låg det fleire godt ihopkrølla sniglar og kvidde seg på at kuleleikaren skulle kome tilbake.
   Eg trur ikkje nokon av dei var brune, forresten.