TIKKEN

No har eg tenkt å skrive om barneleikane eg hugsar frå eg var litt yngre. Nokre bloggar framover skal handle om det. Du vil nok sjå det som eit gammalmannsteikn at eg går i barndommen på denne måten. Sjølvsagt har du rett.
   Det er med desse leikane som med folkevisene, dei vandrar frå brukar til brukar, frå grend til grend, så dei finst i ymse avartar og variantar. Dessutan sviktar minnet mitt stundom, ja, det hender eg rotar vilt. Så det eg skriv, treng ikkje stå uimotsagt. Du har sikkert kommentarar, rettingar eller tilføyingar, men då finst her eit kommentarfelt under bloggsida.
   Eg begynner med tikken, eller tikkjinn, sa me, ein enkel, udødeleg leik som eg framleis leikar med dei minste barneborna. I bokmålslitteraturen er leiken helst omtalt som sisten. Hovudmønsteret er slik: Den som har tikken, skal vere borti ein av dei andre deltakarane og seie ”tikken!” Då er det vedkomande som har tikken og skal få fat i ein annan – eventuelt den som han eller ho fekk tikken hos. Slik held me på, me spring og hoppar til me vert leie. Leiken kan førast inne som ute. Viss de leikar han inne, bør knuselege koppar og vasar ryddast til sides før de set i gang.
   Det finst eit par variantar som bør nemnast. Nokre har den uvanen, vil eg seie, at det er lovleg å rope ”Fri!”, og då er vedkommande ute av leiken til ho eller han varslar ny deltaking. Dette er ein litt feig måte å sleppe unna tikken på.
   Heime brukte me stundom ein variant som kanskje var heimelaga: ”Tikkjiin dar du fekk ’an”. Då skulle den som fekk tikken, gå med eine handa og halde seg på den staden på kroppen der handslaget med tikken var avlevert. Då kan du tenkje deg at me prøvde å treffe kvarandre på hælen eller andre stader der det vart svært vanskeleg å halde hi handa på mens ein jaga etter eit nytt offer. Endå festlegare var det å treffe unemnelege kroppsdelar, slik at den uheldige laut springe rundt med neven planta nett der.
  Neste gong skriv eg om gøymespel.