AMERIKATUREN 14: TIL BORDS

Eg la visst på meg dei vekene eg var i Statane. Maten var god, og eg hadde nokså rolege dagar. Eg stifta kjennskap til nye retter, somme hadde eg høyrt om, andre var heilt ukjende. Til dømes fekk eg servert noko dei kalla pizza, ein rett av italiensk opphav, men som den siste tida var vorten så populær i Amerika. Det var ikkje så aller verst, men ikkje det beste eg fekk. Tykte eg då. Noko som eg sette stor pris på i varmen, var vassmelon. Melonar hadde eg høyrt om, men knapt sett før eg kom til Amerika.
   Eg visste ein del om amerikansk historie og samfunnsliv før eg kom, takka vere eit krevjande engelskpensum på gymnaset og ein del halvgod amerikansk litteratur som eg hadde fortært opp gjennom barne- og ungdomsåra. Men korleis ein skulle te seg ved eit amerikansk måltid, visste eg lite om. Kva skulle ein gjere med den og den retten? Kva skal ein begynne med, kor mykje skal du ta oppå tallerken, og kva passar i hop med kva? Det er eit særs stort problem når du er gjest og lyt forsyne deg først. "Ja, det går fint å ha det på der òg," sa Thora venleg då eg hadde salatdressing på kjøtstykket. Og gjorde meg diskret merksam på kva som var den mest vanlege bruken.
   Så kunne eg forresten lære meg av med den innterpa norske skikken med å ha gaffelen i venstre handa og kniven i den høgre når ein skulle ete fint. Dei gjorde det enkelt og praktisk, dei trakterte gaffelen med høgre handa når maten var passeleg sundknurva. Flott!
   Eit problem for både dei og meg var kva eg skulle seie når eg gjekk frå bordet. Takk for maten eksisterer ikkje på engelsk. Tjaaaa, eg kunne jo seie "Thank you for the meal..." Eller noko slikt. Dei visste ikkje heilt kva dei skulle foreslå. Seinare lærte Dave meg eit amerikansk triks. Etter bordsetet fiksar du ein diskret passiar på tomannshand med vertinna og skryter av maten.
   Engelskmenn og amerikanarar kan ikkje ha slite like mykje som me nordmenn med å skaffe seg det daglege brød.  Dei takkar ikkje for maten, og dei har ikkje eingong eit ord for å vere mett. Eldste bror til Thora, Oscar, var den i syskenflokken som kunne mest norsk, og han heiv seg mang ein gong frampå med heilt greie utsegner på det språket. Men det hende seg at han bomma litt. Til dømes avslutta han eit måltid med å klappe seg på magen og utbasunerte: "Å, jeg er så full!"
   Det minner meg om ein kamerat av meg som i eit bordsete med engelsktalande vertskap avslo påfyll med "No, thanks, I am fed up!"