REVOLUSJONEN SOM GLAPP

Dei hundre elevane på Kvinnherad gymnas fekk halde prøveval hausten 1973. Det gjekk rykte om at ein del elevar var farleg radikale, og enkelte samfunnsstøtter i bygda åtvara rektor Døssland mot den raude faren. Døssland forsvarte elevane sin, og var skeptikaren venstremann, sa Døssland noko slikt som: "Nei, ta det med ro, om nokre år er dei gode venstrefolk, heile hurven!" Og var det senterpartifolk som spurde, tillempa han svaret på same måten.
   Det var i alle fall ein del politisk medvitne og taleføre unge i den vesle elevflokken, og dei ville svært gjerne påverke det dei oppfatta som eit forgubba samfunn og skulesystem. Me lærarar laut skjerpe oss. Men revolusjonsiveren deira tok me med ro. Me vart jo godt kjende med og glade i elevane, og me hadde høyrt verre tendensar på Nygårdshøyden - Leninhøyden, som ein bergensar døypte universitetsområdet.
   Prøvevalet demonstrerte ei tydeleg tyngd på venstresida. SV fekk om lag 35 % og var det klart største partiet i flokken. Og dei raudraude RV fekk om lag 15 %. Så desse to rivalane på den kanten hadde reint fleirtal. Anders Lange-tilhengjarane gjorde òg eit godt val. Elles fordelte røystene seg jamt utover den midtre delen av skalaen.
   Det glitra raude stjerner i augo på dei reine og ranke med over 15 prosent av røystene. Kanskje revolusjonen ikkje var så fjern? Kamerat Lenin hadde jo trass alt berre 25 % av røystene ved valet i Russland hausten 1917. Det var rikeleg til ein proletær revolusjon. Vegen fram var ikkje uoverkommeleg.
   Men det var på Kvinnherad Gymnas. Landsresultatet som vart forkynt om kvelden, gav drygt ein halv prosent til RV. Og revolusjonen  kunne vel ikkje berre omfatte gjengen i Brakko og klasseromma i nordfløyen på barneskulen?
   Akk, ungdommen er svikefull. Kvar vart det av den revolusjonære ungdomsgløden? Åtte år seinare var det prøveval på Kvinnherad vidaregåande skule med ein overhendig oppslutnad om partia på høgresida.